Metoda WebQuest w nauczaniu osób głuchych i słabosłyszących – PYTANIA i ODPOWIEDZI
Na czym polega metoda WebQuest?
WebQuest to metoda, która uczy samodzielnego poszukiwania wiedzy, rozwija umiejętność pracy w zespole i wyzwala kreatywność. Nie przez przypadek w jej nazwie pojawia się słowo Web, czyli angielski odpowiednik sieci internetowej. Uczniowie szukają potrzebnych informacji przede wszystkim w podanych źródłach internetowych, by następnie wspólnie je opracować i przygotować prezentację.
Czy w nauczaniu osób z zaburzeniami słuchu używa się takich samych WebQuestów jak w pracy z młodzieżą słyszącą?
Nie. WebQuesty dla młodzieży głuchej i słabosłyszącej muszą być dostosowane do jej możliwości percepcyjnych, np. problemów z rozumieniem pojęć abstrakcyjnych i problemów z komunikacją. Dlatego webQuestowe scenariusze lekcji muszą być „ugłuchowione” – w praktyce polega to na ich uproszczeniu. Warto dodać, że przez 20 lat, odkąd znana jest metoda WebQuest, nikt wcześniej nie podjął się takiego zadania. Lukę tę wypełnił dopiero projekt „Innowacyjne metody nauczania oparte na metodzie rozwiązywania problemów” dofinansowany z unijnego programu Erasmus+.
Kto może korzystać z opracowanych w ramach projektu WebQuestów?
Z wypracowanych podczas projektu scenariuszy lekcji mogą bezpłatnie i bez ograniczeń korzystać wszyscy nauczyciele, surdo- i oligofrenopedagodzy w Polsce, Czechach i na Słowacji.
Jakie są zalety korzystania ze scenariuszy WebQuest w pracy z głuchymi?
- poszerzają słownictwo czynne i bierne,
- rozwijają umiejętność logicznego, krytycznego i twórczego myślenia,
- pogłębiają umiejętność pracy w zespole,
- wychodzą naprzeciw zainteresowaniom uczniów multimediami,
- uświadamiają, że Internet może być narzędziem nauki, zdobywania wiedzy, rozwoju zainteresowań, a nie jedynie rozrywki,
- uczą samodzielności, systematyczności w nauce i zdobywaniu wiedzy,
- uczą umiejętności planowania działań i zarządzania czasem,
- uczą brania odpowiedzialności za podejmowane działania,
- podnoszą samoocenę i pomagają nabrać większej pewności siebie w grupie rówieśników,
- uczą umiejętności autoprezentacji i pokonywania barier komunikacyjnych.
Jak wygląda praca metodą WebQuest?
Każdy WebQuest dzieli się na 6 etapów:
- Wprowadzenie – nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji/projektu oraz tłumaczy, że czekające ich zadanie będzie realizowane w niecodzienny, ciekawy sposób. Na tym etapie wspomina też o celu i korzyściach, jakie przynosi taka metoda pracy.
- Zadanie – to etap, na którym następuje podział na grupy. Nauczyciel opisuje, jakie kryteria musi spełnić końcowy projekt, o jakich elementach uczniowie muszą pamiętać i jakie są zasady oceniania. Upewnia się też, że wszyscy uczniowie zrozumieli temat i sposób pracy. Jest to też miejsce na podkreślenie, że sposób realizacji zadania zależy od pomysłowości i kreatywności uczniów.
- Proces – jest to opis poszczególnych kroków. Uczniowie dowiadują się, co będzie efektem końcowym (np. plakat, model, prezentacja w PowerPoincie), ile czasu mają na wykonanie zadania, gdzie będą pracować nad projektem, jakie dodatkowe narzędzia i materiały mogą być im potrzebne oraz jak, gdzie i kiedy będą prezentować gotowe dzieło.
- Źródła – to lista i opis źródeł, z których powinni skorzystać uczniowie, przygotowując zadanie. Na tym etapie nauczyciel wypracowuje z uczniami pewien schemat pracy z tekstami ze źródeł internetowych.
- Ewaluacja – każdy WebQuest wyposażony jest w tabelę ewaluacyjną, której zadaniem jest ocena przygotowanego przez uczniów projektu. Kryteria oceniania są czytelne i zrozumiałe dla uczniów, dzięki czemu dodatkowo zachęcają do działania.
- Konkluzja – ostatni etap to forma podsumowania projektu. Uczniowie dowiadują się, czego nauczyli się wykonując dany projekt i jakie zdobyli umiejętności.
Jakie są tematy WebQuestów?
Tematy opracowanych w ramach projektu WebQuestów są uniwersalne, dzięki czemu mogą zostać wykorzystane na lekcjach różnych przedmiotów. Żaden z nich nie zawiera tematów specyficznych tylko dla danego kraju. Z pełną listą 60 tematów WebQuestów można zapoznać się tutaj.
Jak i gdzie można dostać scenariusze WebQuestów?
Wszystkie 60 scenariuszy WebQuestów jest dostępnych do pobrania tutaj. Wystarczy kliknąć w temat wybranego WebQuesta, by rozpocząć pobieranie kompletu materiałów.
Jakie materiały mogą dostać nauczyciele?
- Swobodny dostęp do 60 scenariuszy lekcji wykorzystujących metodę WebQuest, które są dostosowane poziomem do percepcji młodzieży z zaburzeniami słuchu.
- Poradnik dla nauczyciela ze wskazówkami do każdego WebQuesta.
- Film instruktażowy, jak stosować WebQuesty w edukacji młodzieży niesłyszącej (w języku polskim, czeskim, słowackim i migowym).
- Pakiet informacyjno-edukacyjny dotyczący stosowania WebQuestów.
Ile czasu trzeba przeznaczyć na realizację WebQuesta?
Wszystko zależy od tematu WebQuesta i możliwości uczniów. Realizacja jednego WebQuesta może zająć od 2 do nawet kilku jednostek lekcyjnych. By maksymalnie usprawnić realizację procesu dydaktycznego, tematy WebQuestów zostały tak dobrane, by były uniwersalne i można je było zrealizować na lekcjach różnych przedmiotów.
Czy można zmodyfikować treść WebQuesta, by dostosować ją do poziomu uczniów?
Oczywiście! Każdy nauczyciel powinien najpierw przeanalizować WebQuesta pod kątem możliwości swoich uczniów. Jeśli uzna, że któreś elementy będą dla nich zbyt trudne – może go uprościć lub zmienić. Ważne jest jedynie, by zachować schemat pracy metodą WebQuest. Opracowane w ramach projektu scenariusze lekcji dają możliwość szerokiego wykorzystania wśród uczniów o różnych możliwościach intelektualnych.
Czy metoda została przetestowana w praktyce podczas lekcji w szkołach dla niesłyszących i słabosłyszących?
Każdy z 60 scenariuszy lekcji metodą WebQuest został sprawdzony w praktyce na lekcjach z głuchymi i słabosłyszącymi w trzech krajach: Polsce, Czechach i na Słowacji. Zebrane od nauczycieli i uczniów uwagi pozwoliły nanieść ewentualne korekty i przygotować wersje ostateczne WebQuestów.
Jak brzmi pełna nazwa projektu i kto brał w nim udział?
„Innowacyjne metody nauczania oparte na metodzie rozwiązywania problemów” to oficjalna nazwa projektu, w ramach którego metoda WebQuest został zaadaptowana do nauczania osób głuchych i słabosłyszących oraz powstało 60 WebQuestów. Projekt finansowany jest z unijnego programu Erasmus+.
Pomysłodawcą i liderem projektu jest fundacja Viribus Unitis z Nowego Sącza, która specjalizuje się w projektach dla osób z zaburzeniami słuchu. Partnerzy to: Zespół Szkół Specjalnych dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Tarnowie (Polska), Mateřská škola, základní škola a střední škola pro sluchově postižené z miejscowości Valašské Meziříčí (Czechy), Spojená škola Jána Vojtaššáka internátna z Lewoczy (Słowacja).